Wieczór laureatów

Doroczne wręczenie londyńskich Nagród Literackich Związku Pisarzy odbyło się
19 lutego 2023 w Ognisku Polskim. 

Gala Nagród ZPPnO już za nami, ale piękne wspomnienia i interesujące rozmowy pozostają. Fotografował Wojciech Klas.

Gala Nagrody Literackiej Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie

W hallu Ogniska gości witały Krystyna Kaplan i Katarzyna Zechenter, na zdjęciu z Ireną Sturm, pisarką mieszkającą w USA.

Przed uroczystością odbył się lunch (literacki) dla laureatów i członków ZPPnO

Wieczór laureatów prowadziła Katarzyna Zechenter.

Laudację dla Wioletty Grzegorzewskiej wygłosiła przewodnicząca jury Regina Wasiak-Taylor, która również odczytała laudację dla prof. Neala Peasa, napisaną przez Aleksandrę Ziółkowską-Boehm.

Fragment nagrodzonej książki Wiolety Grzegorzewskiej „Wilcza rzeka” (nagroda im. Włady Majewskiej za najlepszą książkę roku napisaną przez pisarza mieszkającego poza Polską)  przeczytała Elżbieta Smoleńska.

Prof. Neal Pease otrzymał nagrodę za promowanie Polski w świecie. Fragment jego książki (po angielsku) przeczytał Wiktor Moszczyński.

Publiczność odpisała.

Wioletta Grzegorzewska  jest poetką, powieściopisarką i tłumaczką, mieszka od 2006 w Wielkiej Brytanii, znana jest na angielskim rynku wydawniczym jako Wioletta Greg.

Zadebiutowała zbiorem wierszy Wyobraźnia kontrolowana wydanych w Częstochowie w 1997, po czym opublikowała kilka następnych tomów poezji. Jednak szerszy rozgłos literacki przyniosła jej proza. W 2014 wydała autobiograficzną powieść Guguły, będącą zbiorem opowiadań o dziewczynce Wioli urodzonej i dorastającej na zapadłej wsi Hektary. Opublikowane w 2017 Stancje są kontynuacją dalszych losów dziewczynki.

Nagrodzona książka Wilcza rzeka zamyka na poły autobiograficzny tryptyk opowieści o Wioli. Zbieżności życiowe bohaterki trzech powieści z losami pisarki są zdumiewające i wydaje się, że doświadczenie czerpane z autentycznych przeżyć jest warunkiem kreacji literackiej Grzegorzewskiej. To autobiografizm czyni z kilku poruszonych w powieści wątków ich siłę, dodaje wiarygodności zagadnieniom takim jak przemoc domowa. Ale nie nagradzamy Grzegorzewskiej za napisanie powieści o samotnie wychowującej dziecko matce, ambitnej i zmagającej się z przeciwnościami losu (co mogłoby zainteresować współczesnego socjologa). Wilcza rzeka jest znacznie bogatszym dziełem chociaż korzysta z tak modnych teraz elementów reportażu i fejsbukowych wpisów. Powieść jest zapisem tułaczej podróży polskiej emigrantki z małej wyspy Wight na kanale La Manche do Hastings w pierwszym dniu ogłoszonej w Wielkiej Brytanii pandemii. Pisarka kreśli apokaliptyczne obrazy trwającej zarazy, codzienny klimat i rytm dnia mało uprzywilejowanych mieszkańców schronisk, wynajętych mieszkań, wyzyskanych i wyzyskujących, przegranych, poszkodowanych.

Nieatrakcyjny jest dookolny świat bohaterki Wilczej rzeki. Od szaleństwa chroni ją miłość, miłość do córki i miłość do mężczyzny. Prawdziwe przewagi Grzegorzewskiej można zaobserwować w języku. Już w Gugułach pokazała pisarka, że wie co jest piękne w słowie, estetyzm wyrażania i przekazywania myśli towarzyszy stale jej twórczości. Dość samotnie kroczy tą drogą zajętą przez pisarzy-specjalistów nowomowy, faworyzujących wulgaryzmy i barbarzyństwo językowe. Pisarstwo Wioletty  Grzegorzewskiej wyróżnia się piękną polszczyzną. Tegoroczna laureatka stale też udowadnia, że tradycyjna powieść wcale nie umiera.

Neal Pease jest profesorrem historii na Uniwersytecie Wisconsin w Milwaukee. Absolwent Uniwersytetu Kansas (1975); posiada dwukrotne magisterium z historii – Yale University i University of Kansas; doktorat uzyskał w 1982 r. na Uniwersytecie Yale. Kształcił się między innymi pod kierunkiem prof.prof. – Anny Cienciały i Piotra Wandycza. Prowadzi wykłady poświęcone historii Polski i Europy Środkowej, historii chrześcijaństwa ze szczególnym uwzględnieniem kościoła katolickiego.

Jest autorem cenionych książek, m.in : Poland, the United States and the stabilization of Europe, 1919–1933 ( New York, Oxford: Oxford University Press 1986); *Rome’s most faithful daughter. The Catholic Church and independent Poland, 1914–1939, (Athens: Ohio University Press 2009). Jest też autorem wielu esejów i rozpraw naukowych oglaszanych w pracach zbiorowych.

Porusza m.in. tematykę: rola kościoła katolickiego we współczesnej polskiej historii, cywilizacja zachodnia, historia chrzescijanstwa, współczesna Europa, historia papiestwa, Polska i jej sąsiedzi (lata 1914-1945). Profesor Neal Pease należy do zarządu redakcji (w latach 2015-2020- redaktor naczelny) naukowego amerykańskiego kwartalnika “The Polish Review” (organ: The Polish Institute of Arts and Sciences of America); jest także w składzie zarządu redakcji naukowego amerykańskiego kwartalnika Polish American Studies (organ: The Polish American Historical Association).