KOMUNIKAT
W 69. roku istnienia Nagrody Literackiej Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie z siedzibą w Londynie, jury (w składzie: przewodnicząca Regina Wasiak-Taylor – prezes ZPPnO; ks. prof. Janusz Ihnatowicz – Houston, USA; amb. Andrzej Krzeczunowicz ‒ Warszawa; dr Adam Wierciński – Opole; dr Aleksandra Ziółkowska-Boehm – Wilmington, USA) uprzejmie zawiadamia o przyznaniu następujących nagród:
Nagrodę za popularyzowanie i promowanie literatury emigracyjnej w polskojęzycznym świecie otrzymuje Jan Wolski – pracownik naukowy w Zakładzie Literatury Polskiej XX wieku Uniwersytetu Rzeszowskiego, redaktor i współredaktor kilkunastu tomów prac zbiorowych poezji, prozy, esejów, wspomnień, wydanych w serii Biblioteka „Frazy”. Laureat jest członkiem redakcji kwartalnika „Fraza” oraz członkiem Stowarzyszenia Literacko-Artystycznego „Fraza”. Zorganizował wiele międzynarodowych i ogólnokrajowych konferencji poświęconych literaturze emigracyjnej. Autor wielu książek, opublikował m.in. Wacław Iwaniuk. Szkice do portretu emigracyjnego poety (2002), »Im dalej w czas, tym mocniej będzie świecił«. Iwaniuk – Czechowicz (2003), Dotykanie wiersza (2004). Jest także autorem pracy Szwajcaria w piśmiennictwie polskim. Od XIX wieku do czasów najnowszych (2019), jak i monografii na temat Stanisława Gliwy (autora m.in. szaty graficznej rzymskiego wydania Bitwy o Monte Cassino Melchiora Wañkowicza) pt.: Pisanie książek bez użycia pióra (2006).
Nagrodę w kategorii za najlepszą książkę roku 2019 otrzymują ex aequo: Katarzyna Zechenter, Tam i tutaj (Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2019, s. 64.) – nagroda dla pisarza mieszkającego poza Polską oraz Paweł Panas, „Zagubiony wpośród obcych”. Zygmunt Haupt – pisarz, wygnaniec, outsider (Wydawnictwo Naukowe ATH Instytut Literatury Bielsko-Biała-Kraków 2019, s. 137.) – nagroda za opracowanie naukowe dotyczące literatury emigracyjnej.
Katarzyna Zechenter – poetka, historyk literatury i kultury polskiej na University College London, doktor nauk humanistycznych Uniwersytetu Michigan, Ann Arbor, jest autorką pierwszej w języku angielskim monografii o Konwickim (History and Politics in Tadeusz Konwicki’s Fiction). W pracy naukowej zajmuje się m.in. sprawami pamięci miejsc postkomunistycznych, koncepcjami traumy kulturowej oraz literaturą polsko-żydowską. Jej twórczość poetycka czerpiąca z osobistych przeżyć, porusza tematy bliskie i zarazem odwieczne: odchodzenie, śmierć, przemijanie, ale też wynikające z sytuacji życia poza krajem, co rodzi nostalgię i nieustającą potrzebę samookreślenia. Humanitarny ładunek tej poezji tkwi w czułym i przyjaznym traktowaniu człowieka i natury, w ciągłym poszukiwaniu dobra i piękna, należących do niezniszczalnych potrzeb ludzkości, bez względu na okrucieństwa minionych doświadczeń. W nagrodzonym tomie wierszy udała się poetce trudna sztuka bycia „Tam i tutaj”.
Paweł Panas – adiunkt na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL w Lublinie – zajął się mało znaną twórczością epistolarną wybitnego prozaika i eseisty. Sumienny i wnikliwy badacz traktuje listy Zygmunta Haupta jako cenne źródło wiedzy o pisarzu. Listy stanowią również ważny kontekst dla twórczości oryginalnej – „pozwalając na nowo spojrzeć na jego dzieło…”(s. 28). Śledzi z uwagą, jak zmienia się poetyka listów, jak w listach do Józefa Wittlina pojawia się „znacznie większa zdolność panowania Haupta nad epistolarną formą, która służy nie tylko przekazywaniu informacji, ale zaczyna kierować się w stronę literackości” (s. 77). Listy pozwalają – dowodzi Panas – prześledzić zmiany w życiu i pisarstwie, kształtowanie się tożsamości, kiedy wygnaniec staje się outsiderem, a twórczość literacka, ta wyimaginowana podróż w czasie i w przestrzeni, staje się „jedynym dostępnym ekwiwalentem powrotu z wygnania” (s. 58).
O dacie uroczystości wręczenia nagród poinformujemy w późniejszym terminie.
Jury ZPPnO