WOŚ JAN WŁADYSŁAW

Syn Stanisława i Aleksandry z Witkowskich, ur. 19 kwietnia 1939 roku w Warszawie, historyk, profesor uniwersytetu, wydawca źródeł do historii Polski i do dziejów Kościoła, badacz stosunków polsko-włoskich, bibliofil, kolekcjoner.

Po ukończeniu Studium Nauczycielskiego w Warszawie pracował przez dwa lata w szkolnictwie jako nauczyciel i bibliotekarz. W latach 1962/63-1966/67 odbył studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim. Tytuł magistra filozofii otrzymał na podstawie pracy poświęconej poglądom filozoficznym Dantego. W październiku 1967 roku wyjechał do Włoch jako stypendysta. Studia specjalistyczne kontynuował na Uniwersytecie Katolickim Sacro Cuore w Mediolanie (1967/68) w zakresie filozofii średniowiecznej (S. Vanni Rovighi, E. Bettoni), filologii dantejskiej (M. Apollonio), historii średniowiecznej (P. Zerbi) i łaciny średniowiecznej (E. Franceschini); w Instytucie Studiów Średniowiecznych Uniwersytetu Lowańskiego (F. Van Steenberghen, L. Genicot, A. Sempoux, R. Aubert); w czasie pobytu w Lowanium (1968/69) współpracował z komisją opracowujacą typologie źródeł do historii Średniowiecza (Typologie des sources du moyen âge occidental), prace komisji były koordynowane przez proff. F. Van Steenberghen i L. Genicot; we Florencji pod kierunkiem E. Garin badania nad kulturą i filozofią okresu Odrodzenia (1969/70); w latach 1970/71-1971/72 studia w pizańskiej Scuola Normale Superiore w zakresie filologii średniowiecznej i renesansowej (G. Martellotti) uwieńczone dyplomem „cum laude” (diploma del perfezionamento vel dottorato di ricerca). W czasie pobytu w Pizie prowadził również lekorat języka polskiego. Od listopada 1972 do września 1974 prowadził badania jako „ricercatore libero” w Istituto Italiano per gli Studi Storici „Benedetto Croce” w Neapolu oraz w archiwach Rzymu, Florencji i Wenecji. Odnalazł, przygotował i m. in. najstarszy opis Warszawy jako stolicy z 1596 roku, sporządzony przez Jana Pawła Mucante mistrza ceremonii dworu papieskiego.

W latach 1974/75-1975/76 przebywał w Republice Federalnej Niemiec jako stypendysta Fundacji Alexander von Humboldt (Bonn, Heidelberg), gdzie współpracował z profesorami H. Jedinem i H. Neubauerem.

W latach 1976/77-1986/87 profesor historii średniowiecza Europy Wschodniej na Uniwersytecie w Pizie. Na prośbę władz uniwersyteckich w latach 1983/84 i 1984/85 prowadził również dla studentów slawistyki wykłady z zakresu kultury i literatury polskiej. W semestrze letnim roku akademickiego 1985/86 prowadził na Uniwersytecie w Heidelbergu zajęcia zlecone w Seminar für Osteuripäische Geschichte na temat kontrreformacji w Polsce w świetle niewydanych źródeł watykańskich (Die Gegenreformation in Polen im Spiegel unveröffentlicher vatikanischer Quellen). Od 1 listopada 1987 października 2008 roku profesor historii Europy Wschodniej na Uniwersytecie Trydenckim, gdzie m. in. zorganizował na Wydziale Humanistycznym bibliotekę specjalistyczną. Na wniosek włoskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych jako ekspert brał udział w 1988 roku w weneckim zjeździe poświęconym prawom człowieka i wolności religijnej (Diritti umani e libert? religiosa in Europa per la pace e nello spirito di Helsinki). W roku akademickim 1990/91 miał wykłady z historii Europy Wschodniej na Uniwersytecie w Wenecji. Jest założycielem Towarzystwa Kulturalnego Włochy-Polska i Centrum Dokumantacji Historii Europy Wschodniej działających przy Uniwersytecie Trydenckim oraz współzałożycielem Centrum Studiów nad Europą Wschodnią w Trydencie. Udział w ekspedycjach antropologicznych do Afryki i w dorzecze Amazonki.

Obok pracy naukowej prowadził niezwykle ożywioną działalność mająca na celu popularyzację wiedzy o kulturze i historii Rzeczypospolitej oraz Kościoła polskiego (publicystyka, liczne seminaria, wykłady, pogadanki i konferencje, m. in. w latach 1983-1985 w Radiu Watykańskim cykl Z historii Kościoła w naszej Ojczyźnie). Wiele uwagi poświęcał niezwykle owocnej pracy dydaktycznej (skrypty, podręczniki, tłumaczenia na włoski tekstów łacińskich).

Członek wielu towarzystw naukowych, m. in. Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie w Londynie i Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu.

Posiada bogatą kolekcję starych map kontynentu europejskiego, kobiercy wschodnich, sztychów dotyczących Polski i Polaków, łacińskich, greckich i hebraiskich dyplomów pergaminowych z X-XVI w. Jest autorem ponad 800 artykułów, recenzji i książek w języku włoskim, francuskim, niemieckim, hiszpańskim, angielskim, polskim i japońskim. Z okazji 40 rocznicy urodzin ukazała się we Florencji w 1979 roku Bibliografia degli scritti di Jan Władyław Woś w opracowaniu Giovanniego Niccoli. Z okazji pięćdziesiątej, sześćdziesiątej i siedemdziesiątej rocznicy urodzin zostały wydane księgi pamiątkowe. Dla uhonorowania jego działalności naukowej i pedagogicznej zostały wybite dwa medale.

Wzróżniony dyplomem i medalem „zasłużonego dla achidiecezji warszawskiej” (1998) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1999). 19 lipca 2002 Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie nadał Profesorowi tytuł doktora honoris causa w dziedzinie filozofii. Od 1 listopada 2008 r. na emeryturze. Od 1987 r. posiada obywatelstwo włoskie.

Autor wspomnień i opowiadań. Debiut literacki w 2009 r.

Publikacje

• Andreas Laskarz und seine Einführungsrede für die Schameitengesandtschaft, Pisa 1972.
• Dispute giuridiche nella lotta tra la Polonia e l’Ordine Teutonico (Introduzione allo studio di Paulus Wladimiri), presentazione di C. Violante, Firenze, Licosa, 1979.
• Itinerario in Polonia del 1596 di Giovanni Paolo Mucante cerimoniere pontificio (Parte prima: Cracovia), (Fonti e studi di storia legislazione e tecnica degli archivi moderni, 18), Roma, Centro di ricerca pergamene medioevali e protocolli notarili, 1981.
• Vincenzo da Kielce, O.P., La „Vita minor” di S. Stanislao vescovo, intr., trad. e note di Jan Władysław Woś, ed. riv., Siena, Cantagalli, 1983².
• Die Nuntiatur des Annibale di Capua in Polen von 1586 bis 1591 im Spiegel seiner Briefe, -Zeitschrift für Ostforschung?, Jahr 35 (1986), Heft 3, SS. 346-402.
• In finibus Christianitatis. Figure e momenti di storia della Polonia medioevale e moderna, Firenze, Citt? di Vita, 1988.
• La Polonia. Studi storici, Pisa, Giardini, 1992.
• Alessandro di Masovia vescovo-principe di Trento (1423-1444). Un profilo introduttivo. Nuova ed. riv. e ampl., Pisa, Giardini, 1994².
• Die Entstehung der Universität Krakau, Trient, Editrice Universit? degli Studi di Trento, 1994².
• La nonciature en Pologne de l’archev?que Hannibal de Capoue (1586-1591), Trento, Editrice Universit? degli Studi di Trento, 1995.
• Adalbert et Stanislas saints patrons de la Pologne, Avant-propos de card. J. Glemp, Paris, Éditions du Dialogue, 1998.
• Silva rerum. Sulla storia dell’Europa orientale e le relazioni italo-polacche, Trento, Editrice Universit, degli Studi di Trento, 2001.
• Santa Sede e corona polacca nella corrispondenza di Annibale di Capua (1586-1591), Trento, Editrice Universit? degli Studi di Trento, 2004.
• Florenza bella tutto il vulgo canta. Testimonianze di viaggiatori polacchi, Trento, Editrice Universit, degli Studi di Trento, 2006.
• Nuncjusz, „Twórczość”, rok 65 (2009), nr 7 (764), str. 88-101.
• Najnowsza książka PolacchiaFirenze.DalMedioevo ai nostrigiorni

Opowiadania

• Homer, „Akcent. Literatura i Sztuka”, rok 30 (2009), nr 1 (115), str. 46-62.
• Sympozjum w Cassino, „Odra”, rok 49 (2009), nr 11 (575), str.78-84.
• Kwiatuszek Pana Jezusa, „Akcent. Literatura i Sztuka”, rok 31 (2010), nr 2 (120), str. 59-70.
• Wieczór z niespodziankami, „Twórczość”, rok 66 (2010), nr 10 (779), str. 20-36.
• Ogrodnik, „Akcent. Literatura i Sztuka”, rok 32 (2011), nr 3 (125), str. 86-93.
• Ze wspomnień ucznia Liceum Kołłątaja w Warszawie (1954-1958), PIW, Warszawa 2011
• Sympozjum w Cassino i inne opowiadania, Wydawnictwo TEST, Lublin 2012